در روشهای آموزشی و تربیتی امروز برقرار کردن یک پل ارتباطی بین نظریه و عمل را امری ضروری دانسته اند و آموزش زبانهای خارجی هم از این قاعده مسثنی نیست . اما این ضرورت هرگز از هیچ جهتی به مرحله عمل نرسیده است و در خیلی از موارد مربیان و مدرسان زبانهای خارجی یکی از دو جنبه را رها کرده و برای جنبه دیگر اهمیت بیشتری قائل شده اند .تفاوتها بسیاری بین عادتهای رفتاری زبان آموزان و قابلیتهای ذهنی و هوشی آنها و جود دارد و رفتارهای فرهنگی و اجتماعی آنها نقش بسیار بدیهی را در یادگیری زبان دوم ایفا می کند که در این موارد بر قرار کردن یک نوع منطبق سازی در هر فرد بیت رفتار علمی و کاربردهای نظری او ایجاب می کند .حساسیت هایی که در برابر اشتباهاتی که زبان آموزان مرتکب می شوند وجود دارد در اکثر موارد آنها را وادار می کند تا دست از خلاقیتهایی در زمینه کاربرد زبان بردارند و نسبت به گسترش و کاربردی کردن یادگیرفته های خود کوتاهی نموده یا از آن بگذرند . اما خود آگاهی و عقل گرایی که در نزد بزرگسالانی که زبان خارجی را فرا می گیرند از حد کودکان و نوجوانان بیشتر است .

جستار حاضر با توجه به مطرح بودن زبان فارسی در جهان امروز ، به عنوان زبان همدلی و تفاهم بین المللی ، با تاکید بر آموزش زبان فارسی به اردو زبانان فراهم آمده و نگارنده زبان شناسی مقابله ای را به عنوان اساسی ترین رهیافت در زبان آموزی به غیر فارسی زبانان معرفی کرده است. در اینجا به منظور آشنایی خوانندگان با این شیوه پویا، مقایسه و مقابله ای میان همخوان های دو زبان فارسی و اردو ، برگرفته از نظام های آوایی دو زبان و نیز مقایسه ای کلی میان حروف همخوان نماد خطی آنها در نظام نوشتاری این زبان ها ، به انجام رسیده است. این شیوه تحلیلی با ارائه عناصر و واحدهای زبان فارسی آغاز شده و پس از توصیف هر واحد فارسی ، معادل آن در زبان اردو ارائه گردیده است. نتایج به دست آمده حاکی از کارآمد بودن این گونه تحلیل های تقابلی در زمینه های گوناگون آموزش زبان فارسی به اردو زبانان است و خود می تواند توسعه و گسترش ایران شناسی را در قلمرو زبان فارسی به دنبال داشته باشد.

این مقاله به مقایسه میزان و نوع راهبردهای مستقیم، غیرمستقیم، و تعدیل های حاشیه ای به کار رفته توسط فارسی زبانان و فارسی آموزان در کنش گفتاری درخواست، در بافت های مختلف (با در نظر گرفتن میزان رسمیت، میزان آشنایی با مخاطب، و اهمیت موضوع درخواست) می پردازد. داده های این پژوهش، از طریق آزمون تکمیل گفتمان و مشاهده مستقیم گردآوری شده است. 80 فارسی زبان و 80 فارسی آموز 20 تا 30 ساله در دو سطح زبانی در این آزمون شرکت کردند. نتایج نشان دادند که رابطه معناداری بین میزان رسمیت و اهمیت موضوع درخواست، و میزان استفاده از تعدیل های حاشیه ای در درخواست های زبان آموزان وجود ندارد. البته زبان آموزان، بسته به میزان آشنایی با مخاطب، از تعدیل های حاشیه ای استفاده می کنند. این در حالی است که فارسی زبانان، بسته به هر سه متغیر، عملکرد متفاوتی دارند و این نشان دهنده آن است که فارسی آموزان از راهبردهای متناسب با موقعیت های مختلف آگاهی ندارند. از یافته های این پژوهش در زمینه آموزش زبان فارسی به این صورت می توان بهره برد که مواد درسی و نیز فعالیت های کلاسی باید به نحوی باشند که فارسی آموزان را برای موقعیت های گوناگون آماده کنند تا در مواقع لزوم بتوانند از راهبردهای مناسب بهره گیری نمایند.

صلوات بر محمد (ص) و آل محمد (س) عبارتی است که مسلمانان روزانه بارها آن را بیان می کنند یا از دیگران می شنوند. در نگاه اول، صلوات به قصد قربت انجام می شود، اما با دقت بیش تر می توان دریافت که نقش کاربردی مهمی در ارتباطات اجتماعی روزمره ایفا می کند. مساله اصلی این پژوهش آن است که دریابد صلوات در تعاملات اجتماعی میان مسلمانان، در حوزه شفاهی، میان شیعیان ایرانی فارسی زبان و شیعیان عراقی عرب زبان چه نقش ارتباطی ای بازی می کند و آیا تفاوتی در نوع کاربرد صلوات در میان این دو گروه اجتماعی وجود دارد یا خیر؟ چهارچوب نظری کلی این پژوهش کاربردشناسی زبان و به طور خاص نظریه کنش های گفتاری جان سرل است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که صلوات علاوه بر بعد بیانی ابعاد منظوری نیز دارد و به عنوان کنش گفتار ترغیبی، عاطفی، تعهدی، و اعلامی در شرایط کاربردی و اجتماعی مختلف به کار می رود. هم چنین، نتایج نشان می دهد کاربرد صلوات در کنش گفتارهای ترغیبی با هدف غیرمستقیم گویی به کار رفته است، در کنش های عاطفی افراد برای تشدید بیان احساس در وجود خویش از صلوات بهره می گیرند، در کنش های تعهدی نیز هدف از به کارگیری صلوات تقدس بخشیدن به تعهد است، و در کنش های اعلامی هم سو کردن دیدگاه ها و اعلام مواضع از یک سو و جلب توجه افراد به یک موقعیت، از طریق بالا بردن صدا، می تواند عامل تاثیرگذار در استفاده از صلوات باشد.

مقوله فعل مرکب از جالب ترین، ظریف ترین و در عین حال پیچیده ترین بخش های پژوهش های نحوی است که توجه بسیاری از زبان شناسان و مدرسان آموزش زبان دوم / خارجی را به خود معطوف کرده است. این پژوهش سعی دارد با استفاده ازتحلیل ساختار فعل مرکب فارسی گفتاری معیار در چارچوب نظریه حاکمیت و مرجع گزینی و نیز با استفاده از شیوه های نوین و علمی آموزش زبان و واژه، راهکار علمی و کارآمدی جهت آموزش فعل مرکب فارسی به غیرفارسی زبانان به دست دهد. بر طبق این پژوهش، فعل های مرکب فارسی گفتاری معیار را می توان به لحاظ تعداد موضوع های آن به دو دسته یک موضوعی و چند موضوعی تقسیم کرد. برای آموزش فعل مرکب به غیر فارسی زبانان، بهتر است در سطح مبتدی از فعل های مرکب یک موضوعی و در سطوح بالاتر از فعل های مرکب با موضوع های بیشتر استفاده کرد. بعلاوه استفاده از متن های گفتاری که به صورت طبیعی و به منظور ایجاد ارتباط تهیه شده اند مناسب تر به نظرمی رسد.

در دوره مقدماتی زبانِ روسی، موضوعِ املاء یکی از ارکان مهم برای مهارت نوشتن به شمار می رود. از آن جا که زبان روسی در دستة زبان های صرفی قرار دارد، پایانه های صرفی اسم ها، صفت ها، اعداد، ضمایر و موارد مشابه به اعتبار ایفای نقش دستوری آن ها در جمله تغییر می یابد. بنابراین، آگاهی از شکل درست واژه ها اهمیت بسزایی در املاء و جمله سازی دارد. در این ضمن، بروز خطا در نوشتار واژه های روسی از سوی دانشجویان روسی آموز فارسی زبان امری بدیهی و اجتناب ناپذیر است. مقالة حاضر، به بررسی و تجزیه و تحلیل خطاهای املایی 51 فارسی زبان روسی آموز در سطح مقدماتی زبان روسی در دانشگاه های گیلان، اصفهان و گنبد می پردازد. به این منظور، پیکره زبانی متشکل از 51 برگه املاء دانشجویان روسی آموز به دست آمد. نخست، نوع خطاها، فراوانی و علت بروز آن ها شناسایی شد، سپس صورت درست خطاها مشخص گردید. یافته های بررسی ها نشان داد که بیشترین فراوانی خطاهای نوشتاری به خطاهای «فرایند جایگزینی حروف صدادار» و خطاهای فرایندهای واجی شامل فرایندهای «تبدیل حروف بی صدا» «حذف» و «همگونی» مربوط می شود.

این مقاله نقش وجه فعل در زبان انگلیسی در فراگیری زمان فعل را توسط 45 نفر فارسی زبان مورد مطالعه قرار می دهد و در مورد فرضیه وجه فعل که بیان می کند بین واژه زمان گذشته و وجه فعل تکوینی (Accomplishment & Achievement Aspects)، و واژه استمراری و وجه فعل فعالیتی (Activity Aspect) همگرایی وجود دارند اما واژه استمراری با وجه فعل حالت (Stative Aspect) ارتباطی ندارد و به تحقیق می پردازد.فرایندهای نحوی این مطالعه در رابطه به فرضیه های "مراحل اولیه فراگیری زبان" مورد بررسی قرار می گیرد.